Chi tiết bài viết - Huyện Cam Lộ

CCB Cao Xuân Trí (ngoài cùng bên trái) cùng người dân tham gia chỉnh trong bộ mặt nông thôn

Chiến tranh đã lùi xa gần 50 năm nhưng kỷ vật mà CCB Cao Xuân Trí vẫn còn cất giữ cẩn thận nhất cho đến hôm nay đó là giấy chứng nhận “Dũng sĩ diệt Mỹ và diệt ngụy”. Sinh ra và lớn lên ở vùng chiến khu cách mạng Cùa, năm 21 tuổi ông đã tham gia lực lượng du kích xã Cam Nghĩa, một năm sau đó tham gia bộ đội địa phương huyện Cam Lộ.

Trong thời gian ở chiến trường, ông tham gia nhiều trận đánh, vào sinh, ra tử cùng đồng chí, đồng đội nhưng có lẽ trận đánh đáng nhớ nhất là vào tháng 4/1967, ông cùng đồng đội tham gia trận chống càn của quân đội Mỹ tại đồi Cây Khô (xã Cam Thủy).

Đây là trận càn chuẩn bị cho chiến dịch Mậu Thân năm 1968 nên Mỹ đã huy động một đại đội với lực lượng tinh nhuệ, vũ khí hiện đại. Mặc dù vậy với sự khôn ngoan, khéo léo, tinh thần mưu trí, dũng cảm, ông Trí cùng đồng đội đã tiêu diệt được 7 lính Mỹ ngay từ loạt đạn đầu tiên khi cách chúng chừng 30 m. Ngoài ra, nhiều tên khác bị thương, buộc chúng phải rút lui.

Sau trận đánh này, ông được đơn vị và cấp trên biểu dương, khen ngợi, đồng thời vinh dự được kết nạp vào Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Tiếp đó, vào đêm 14/7/1967, tại gia đình một cơ sở cách mạng ở xóm Đình, xã Cam Thanh (nay là phường Đông Thanh, TP. Đông Hà), ông Trí cùng một đồng đội được bố trí mật phục để tiêu diệt địch.

Sau khi được cơ sở cách mạng mật báo có một trung đội địa phương quân đang trên đường từ xóm Thượng, xã Cam Thanh (nay là phường Đông Thanh, TP. Đông Hà) rút về Đông Hà, ông đã đón đầu đặt mìn tiêu diệt tại chỗ được 3 tên và 4 tên bị thương nặng, số còn lại bỏ chạy tan tác. Hành động mưu trí, dũng cảm của ông đã làm cho kẻ thù một phen khiếp sợ.

Sau hai trận đánh này, ông Trí được Quân Giải phóng Trị Thiên - Huế tặng danh hiệu vẻ vang hai lần “Dũng sĩ diệt Mỹ và diệt ngụy”. “Đây là lần đầu tiên tôi tham gia đánh Mỹ. Cảm giác diệt được lính Mỹ lúc đó rất vinh dự và tự hào. Đây là động lực tiếp thêm sức mạnh cho tôi tiếp tục tham gia hoạt động cách mạng những năm tháng sau này cũng như đến ngày thắng lợi cuối cùng của dân tộc Việt Nam”, ông Trí chia sẻ.

Tháng 12/1968, trong một lần cùng đồng đội đi khảo sát chuẩn bị đánh cầu Đông Hà, do bị lộ nên ông bị địch phục kích dùng súng R15 bắn bị thương ở vùng mũi, sau đó được đưa ra miền Bắc điều trị. Lành bệnh, ông được cho đi học văn hóa và quân sự tại trường Quân khu 3. Sau một năm huấn luyện, ông Trí được đơn vị giao nhiệm vụ dẫn quân từ miền Bắc vào chiến trường B để bảo vệ sân bay Lộc Ninh (Bình Phước) cho đến ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam thống nhất đất nước.

Kết thúc chiến tranh, năm 1977, CCB Cao Xuân Trí trở về địa phương, mang trên mình nhiều vết thương, là thương binh hạng 3/4 và bệnh binh 2/3. Dù sức khỏe có hạn, tuổi ngày càng cao nhưng khi trở về cuộc sống đời thường, ông là tấm gương sáng trong các phong trào thi đua ở địa phương; tích cực tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện tốt đường lối của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước; đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu cây trồng, con nuôi; tích cực tham gia xây dựng nông thôn mới…

Bí thư chi bộ thôn Hoàn Cát Tạ Thị Thu Hằng cho biết, nếu trong những năm chiến tranh, CCB Cao Xuân Trí ngày đêm cùng đồng đội bám đất, bám làng, mưu trí, dũng cảm đánh thắng kẻ thù, thì hôm nay ông lại cùng với cán bộ và Nhân dân địa phương đang ra sức thi đua lao động sản xuất, đoàn kết một lòng, quyết tâm xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.

Anh Quân